گزارشى درباره ورلد ميوزيك
آواهايى از بهشت
بخش پايانى

• هائيتى املين ميشل در هائيتى و فرانسه مدت ها است كه به عنوان خواننده مطرح پاپ و آهنگساز معروف است. او صدايى نرم و انعطاف پذير دارد و از لحاظ موقعيت اجتماعى بسيار بالا است. آلبوم هشتم او «Rasin Kreyol» نام دارد. در اين مجموعه او راجع به نگرانى ها و آرزو هاى خود براى كشورش هائيتى آواز خوانده است. اين اثر با يك اركستر مجلل و باشكوه پاپ به اجرا درآمد. او در به كار گيرى ريتم ها از قوانين موجود در سراسر كشورش بهره جسته است. ميشل فانك مدرن را با قدرت خارق العاده خود با موسيقى مهار نشدنى كارناوال و «رارا» ادغام كرده است. پيام اصلى او رسيدن به زندگى با آرامش است و در اين راه وو دو دريم بيت (نوعى فلوت) و صداى درخشان آن به كمكش آمده و به زيبايى ايده آل هايش را نشان مى دهد.•هند در موسيقى هندى چه سبك بلوز و چه در راگه هايشان (انواع موسيقى سنتى آن) وجود نت هاى بين پرده ها ضرورى است. بنابراين سيتار در موسيقى آنها جزء جدانشدنى به حساب مى آيد. دباشيش بهاتاچاريا در مجموعه «سيتار كلكته» سه سازى را مى نوازد كه خود آنها را ساخته است. يكى از آنها يك نوع يوكه ليلى گردن خالى (نوعى ساز با چهار سيم كه در هاوايى رواج دارد) است، ديگرى يك سيتار ۱۴ سيمه و سومين آنها يك گيتار با ۲۲ سيم است كه تعدادى از آنها با هم هارمونيك (هم نوا) هستند. ساختار آهنگ ها و ريتم هاى آنها از موسيقى شمال و جنوب هند چيزهايى دارد و به سبك راگه هاى سنى با ملودى هاى آهسته و تامل برانگيز شروع شده اما ناگهان با نواختن طبله ها (دو طبل كوچك كنار هم) ريتم آن تند مى شود.•ايران در موسيقى سنتى ايران ملودى هاى باشكوه بسيارى وجود دارند كه بسيار هم با احساس اند. در موسيقى اين كشور بداهه نوازى بسيار رايج است. يك گروه چهارنفره از اساتيد بنام ايرانى در آلبومى به نام «فرياد» به هنرنمايى پرداخته اند. اين هنرمندان عبارتند از: كيهان كلهر نوازنده كمانچه، حسين عليزاده نوازنده تار، محمدرضا شجريان استاد آواز و پسر او همايون شجريان آواز و تمبك. اين مجموعه ضبط شده از يك كنسرت زنده است و بسيار مسحور كننده و خارق العاده بوده است. تشويق هاى تماشاگران كه در انتها ضبط شده نشان دهنده احساس و هيجان بسيار آنها است. ملودى هاى سازى با آواز تركيب شده اند و موسيقى محزون و در عين حال تامل برانگيزى را خلق كرده اند. بعد از آنكه موسيقى به اوج خود مى رسد، مجدداً به ملودى هاى موقر بازمى گردد و سپس دوباره از نو اوج مى گيرد. اين كار خيلى در موسيقى سنتى ايران رايج نيست.•لهستانآهنگ هاى سنتى لهستانى با آواز هاى مقطع و همراهى ويولن هاى مخصوص شان پايه رپرتوار گروه «وارسا ويليچ» است. آنها با وجود استفاده غيربرقى و تا حدودى ابتدايى مانند طبل هاى دستى، نوعى سنتور كوچك (ديلكيمر)، ويولن ها و ويولنسل، سبك و احساس آهنگ هاى مدرن را تداعى مى كند. در آلبوم «Uprooting» آنها از امكانات ضبط استوديويى بهره جستند. آنها با استفاده از تكنولوژى جديد صداى اسرارآميز و در عين حال وزوزگونه سازهاى كوبه اى آهنگ هايشان را تقويت كرده اند.•پرتغالنظام ديكتاتورى پرتغال تا اواخر دهه ،۱۹۷۰ فادو (نوعى موسيقى سنتى حزن انگيز پرتغالى) را از لحاظ اجتماعى و سياسى بسيار گرامى مى داشت. بعدها كمتر به اين موسيقى توجه مى شد، تا اين كه نسل جديد خوانندگان، شيوه حزن انگيز و احساساتى فادو را با صداى گيتار پرتغالى ادغام كردند. با اين روش فادو احيا شد. خوانندگان جوان در اجراى فادو از همان سازهاى سنتى و غيربرقى استفاده مى كنند. اما پارامترهاى آن را گسترش داده اند. در مجموعه « the Rough guid to Fado » فادوهاى نسل جديد و گذشته كنار هم قرار داده شده اند. اركستراسيون هر دو شبيه به هم ولى در آهنگ هاى جديد محدوديت هاى آهنگساز نسبت به قبل كمتر شده بود. آناموريا خواننده جوان فادو، صداى آلتوى گرفته اى دارد كه او را از رقيبانش متمايز مى كند. آلميريا رودريگز صدايش از او بالاتر است و ملكه آواز حزن انگيز جهان است. او در سال ۱۹۹۹ درگذشت. آهنگ هاى موريا شامل «Guarda _me avida na Mao» (زندگى ام را در دستت بگير) و آهنگ هاى غنايى است، هرچند در آغاز موسيقى او گونه محزون و پر از رنج فادو را دارد ولى ناگهان به موسيقى شاد و فرح بخشى تبديل مى شود.•ريژوريژو جزيره اى است كه در اقيانوس هند بين ماداگاسكار و مارتيس قرار دارد و دپارتمان فرانسه بر آن نظارت مى كند. فرهنگ آنها آميخته اى است از فرهنگ فرانسوى هاى مقيم آن كشور، اسلاوها و آفريقايى ها و مهاجران هندى، چينى و مالزيايى. مردم آنجا بيشتر افراد ياغى و دزد دريايى هستند. موسيقى رنه لاكايله در آلبوم «Mapou» منعكس كننده تمام اينها است. در اين مجموعه با ريتم شش ضربى آكاردئون و يوكه ليلى نواخته مى شود كه صداى طربناك و گوشخراشى دارد. او در ملودى ها و ترانه هايش مى خواهد كه از هرچه سبك او را شبيه به ترانه هاى فرانسوى مى كند، دور باشد. لاكايله مدتى است كه در آثارش به جاى ساكسيفون و گيتار برقى كه قبلاً استفاده مى كرد، سازهاى كوبه اى را مورد توجه خاصى قرار داده است. موسيقى او يك نوع موسيقى مجلسى روستايى است و در آوازهايش راجع به ماهيگيرى، آشپزى، ريتم و رم (نوعى نوشيدنى الكلى) صحبت مى كند.•آفريقاى جنوبىموسيونرها زمانى كه وارد آفريقاى جنوبى شدند متوجه موسيقى و آوازهاى سنتى محلى خارق العاده آنها شدند كه شبيه به سرودهاى مذهبى بودند. آنها از تركيب اين موسيقى با سرودهاى مذهبى خودشان سبك جديدى از موسيقى را به وجود آوردند كه نه تنها در آفريقا، بلكه در تمام جهان و براى تمام نسل ها جذابيت فراوان دارد.گروه كر سوتو، گروهى متشكل از ۲۶ خواننده كليساى اطراف سوتو است كه بسيار جسورانه و در عين حال موشكافانه و دقيق انتخاب شده اند. آلبوم آنها «آواهايى از بهشت» نام دارد. و چند آهنگ آشنا به زبان انگليسى و در پايان هم چند قطعه پاپ دارد. در بيشتر اين آلبوم صداى آواز را به تنهايى مى شنويم و در بعضى مواقع سازهاى كوبه اى با آن همراهى مى كنند. •تركيهدر دهه ۱۹۶۰ قبل از اين كه موسيقى جهان جايگاه فعلى خود را به دست آورد آثار هنرى بى نظيرى مانند: «چگونه همسر خود را سلطان كنيد؟» (يك باله) خيلى مورد استقبال جهانيان بود. اين آلبوم به تازگى تجديدچاپ شده است. و خواننده مطرح ترك كورك باس در آن آواز خوانده است، البته تنها در يك بخش آن. اما اين حقيقتاً نوار خيلى خوبى است و در آن مصطفى كانديرالى، كلارينتيست ترك، هنرنمايى كرده است. او رهبر يك گروه ترك با نشاط و سرحال است. يكى از آهنگ هاى اين آلبوم يك سوييت جالب است كه ۱۷ دقيقه از اين مجموعه را به خود اختصاص داده است. • زيمبابوهتوماس راكفيمو يكى از پيشگامان موسيقى راك زيمبابوه است كه آهنگ هايى با گيتار برقى و پيانو اجرا مى كند. او همچنين سخنگوى مردم بود، در انقلابى كه باعث سرنگونى قوانين اقليت سفيدپوستان شد، او بسيار به تندى به انتقاد حكومت ديكتاتورى كشورش پرداخت و پس از آن به اورگون تبعيد شد. در صداى او قدرت آرامش بخشى موج مى زند. از دهه ۱۹۸۰ در گروه او پيانو و گيتار برقى با هم همراه شده اند. آخرين كار استوديويى او آلبوم «بلند شو» است كه فعلاً تنها مى توان آن را از سايت www.calabashmusic.com دانلود كرد.او مقدمه جالبى براى موسيقى اش انتخاب كرده است. البته بعضى از قسمت هاى آن خسته كننده اند. اما اگر كسى كه آن را دانلود مى كند آنها را انتخاب نكند يك مجموعه بسيار جالب خواهد داشت.